Nga Redi Minga:
Historia politike e tranzicionit shqiptar ka shumë faqe të errëta që janë fshehur nga opinioni publik. Një prej tyre është letra e famshme që Sali Berisha, si President i Shqipërisë në fillim të viteve ’90, i ka dërguar George Sorosit, njeriu që do të bëhej një nga figurat më të kontestuara në politikën botërore dhe shqiptare.
Kjo letër, e botuar në gazetën “Zëri i Rinisë”, është një dëshmi e pakundërshtueshme e lidhjes së hershme të Berishës me Fondacionin Soros.
Çfarë shkruante Berisha në letër
Në këtë dokument, Berisha i drejtohej Sorosit me tone miqësore e falënderuese. Ai e përshkruante Fondacionin Soros si shpëtimtar të demokracisë shqiptare:
Falënderonte për ndihmën e dhënë ndaj lëvizjes demokratike.
Përmendte dhurimin e 120 tonëve letër për shtypin opozitar, duke e cilësuar “vendimtare për fitoren demokratike”.
Kërkonte që fondacioni i Sorosit të kishte rol këshillimor pranë qeverisë shqiptare, për të orientuar reformat ekonomike, politike dhe shoqërore.
E ftonte personalisht Sorosin në Shqipëri, duke i thënë se do ta priste “me kënaqësi të madhe si mik personal”.
Letra mbyllej me fjalët:
“Shpresoj të shihemi së shpejti, dhe mbetem sinqerisht, Dr. Sali Berisha.”
Ironia e sotme
Pas më shumë se tre dekadash, Berisha ka ndryshuar plotësisht diskurs: nga njeriu që e lutej Sorosit për mbështetje, sot është bërë kritiku më i ashpër i tij. Ai e akuzon Sorosin për shkatërrimin e demokracisë dhe kapjen e drejtësisë shqiptare.
Por letra e botuar në “Zërin e Rinisë” e zhvesh nga çdo justifikim. Fjalët e tij janë të shkruara qartë: ai vetë ishte i pari që i hapi dyert Sorosit dhe e bëri pjesë të reformave në Shqipëri.
Teksti origjinal i letrës, siç është shkruar nga Berisha për Sorosin:
I dashur Z. Soros,
Po shkruaj para së gjithash për t’ju falënderuar për mbështetjen shumë të nevojshme që Fondacioni Soros (Fondacioni i Shoqërisë së Hapur për Shqipërinë) i dha dhënies lëvizjes demokratike në Shqipëri. 120 tonët e letrës janë një shembull i ndihmës që fondacioni juaj i dha shtypit demokratik shqiptar në kohën dhe me mënyrën e duhur. Nuk ka dyshim se kjo ndihmesë ishte një çelës për fitoren madhështore demokratike në zgjedhjet tona të fundit.
Dyzet e pesë vjet të izolimit dhe kontrollit të plotë të shtetit mbi ekonominë e kanë lënë Shqipërinë në një nevojë të ngutshme për reforma të plota të mjedisit ekonomik, politik dhe shoqëror të vendit. Nuk ka asnjë dyshim se mbështetja juaj për një Grup Këshillimor pranë qeverisë shqiptare do të luajë një rol të rëndësishëm në planifikimin dhe kryerjen e këtyre reformave.
Si qeveria e Shqipërisë, ashtu edhe unë personalisht shpresojmë të kemi marrëdhënie të frytshme me fondacionin tuaj. Këtu që ju uroj të më jepni kënaqësinë e madhe të vizitoni Shqipërinë si miku im personal.
Shpresoj të shihemi së shpejti, dhe mbetem
Sinqerisht,
Dr. Sali Berisha
Çfarë tregon kjo letër?
Se tranzicioni shqiptar nuk u ndërtua mbi forcat e brendshme, por mbi rrjetet e huaja financiare.
Se elitat politike shqiptare kanë qenë gjithmonë të varura nga ndihmat dhe direktivat e jashtme.
Se popullit shqiptar i është servirur një histori e rreme, ku fajet hidhen gjithmonë mbi “të tjerët”, ndërsa vetë politikanët ishin bashkëpunëtorë që në fillim.
Kjo letër është një provë historike që shqiptarët nuk duhet ta harrojnë. Ajo tregon se kush i hapi rrugën Sorosit në Shqipëri, kush e ftoi dhe kush e vuri në zemër të reformave shtetërore: Sali Berisha vetë.
Ky material është pronë e Patriotikmedia.al dhe është i mbrojtur nga ligjet për të drejtën e autorit. Ndalohet riprodhimi, apo publikimi i plotë apo i pjesshëm i këtij materiali pa lejen e shkruar paraprakisht nga redaksia. Shkelësit do të përballen me pasojat ligjore sipas legjislacionit në fuqi.